Św. Stanisław Szczepanowski, biskup, męczennik. Urodził się w Szczepanowie około 1030 r. Uczył się w szkole katedralnej. Możliwe, że również za granicą(Paryż?). Święcenia kapłańskie przyjął w 1060 r. W dwanaście lat później został biskupem Krakowa. Dał się poznać jako pasterz gorliwy, ale i bezkompromisowy. Konflikt, który wybuchł pomiędzy królem Bolesławem, a biskupem Stanisławem - jego powód do dzisiaj nie jest w pełni jasny, być może chodziło o niemoralne życie monarchy lub obronę poddanych przed jego surowością- miał tragiczny finał. Biskup Szczepanowski został zabity przez drużynę królewską (lub samego króla?) podczas Mszy św., którą celebrował 11 kwietnia (lub 8 maja) 1079 r. w kościele św. Michała na Skałce. Ciało Świętego poćwiartowano. W kilka lat później przeniesiono je do katedry na Wawelu, gdzie spoczywa do dzisiaj. Po dokonaniu zbrodni król musiał uciekać z kraju - według tradycji został mnichem-pokutnikiem w klasztorze benedyktyńskim w Osjaku. Biskupa Stanisława, jako pierwszego Polaka, ogłoszono świętym w Asyżu. Św. Stanisław jest patronem Polski; archidiecezji gdańskiej, gnieźnieńskiej, krakowskiej, poznańskiej, warszawskiej, diecezji: chełmińskiej, lubelskiej, płockiej, sandomierskiej, tarnowskiej. Jan Paweł II nazwał go “patronem chrześcijańskiego ładu moralnego”. W ciągu wieków przywoływano legendę o zrośnięciu się rozsieczonego ciała św. Stanisława. Kult Świętego odegrał w XIII i XIV wieku ważną rolę historyczną jako czynnik kształtowania się myśli o zjednoczeniu Polski. Wierzono, że w ten sam sposób - jak ciało św. Stanisława - połączy się i zjednoczy podzielone wówczas na księstwa dzielnicowe Królestwo Polskie.
W ikonografii św. Stanisław przedstawiany jest w stroju pontyfikalnym z pastorałem. Jego atrybutami są: miecz, palma męczeńska, u stóp wskrzeszony Piotr o wina. Bywa ukazywany z orłem - godłem Polski.
Pragnę opisać mój Kościół w człowieku, któremu dano imię Stanisław.
I imię to Król Bolesław mieczem wpisał w najstarsze kroniki.
Imię to mieczem wypisał na posadzce katedry, gdy spłynęły po niej strugi krwi...
-Karol kardynał Wojtyła.
