Redemptoryści, Congregatio Sanctissimi Redemptoris, Zgromadzenie Najświętszego Odkupiciela – zgromadzenie zakonne założone przez świętego Alfonsa Liguori w 1732. Główny cel redemptorystów to niesienie pomocy religijnej ludziom ubogim duchowo i materialnie[1], m.in. przez misje ludowe i zagraniczne oraz rekolekcje. Skrót nazwy zakonu, z języka łacińskiego, to CSsR (Congregatio Sanctissimi Redemptoris). Obecnie redemptoryści posługują w 77 krajach świata[2].
Zgromadzenie Najświętszego Odkupiciela dało Kościołowi 5 kardynałów, 27 arcybiskupów i 119 biskupów[3].
Zgromadzenie Najświętszego Odkupiciela zostało założone w 1732 w Scala koło Neapolu przez Alfonsa Marię de Liguori. Kongregacja powstała w wyniku biedy i nędzy duchowej oraz materialnej, jaką zaobserwował wśród ludności neapolitańskiej, zwłaszcza u górskich pasterzy. Św. Alfons opracował w tym samym roku specjalny schemat misji ludowych. Zgromadzenie otrzymało w 1749 zatwierdzenie papieskie od Benedykta XIV. Nowa wspólnota w samym Neapolu, szybko się rozwijała. Kolejne klasztory powstawały w Królestwie Neapolitańskim i Państwie Kościelnym. [2]
W 1787 redemptoryści pojawili się w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Pierwsze placówki zakładał Klemens Maria Hofbauer. Od swojego głównego klasztoru w Warszawie przy kościele św. Benona redemptoryści na ziemiach polskich zwani byli wówczas benonitami. Podczas, gdy jezuici ulegli kasacie przez władzę nazywani byli krypto-jezuitami. W 1808 pod zarzutem szpiegostwa na rzecz Królestwa Prus przeciwko wojskom napoleońskim na mocy ustawy sejmowej zostali wydaleni z Księstwa Warszawskiego.[2]
Na ziemie polskie powrócili na początku XX wieku. 7 września 1903 roku dziewięciu kleryków rozpoczęło rok akademicki, inaugurując tym samym polskie studia filozoficzno-teologiczne Zgromadzenia Najświętszego Odkupiciela[1]. Domem studiów i nowicjatu stał się klasztor w Mościskach. Tam też 13 września 1903 roku odczytano dekrety nominacyjne dla prefekta kleryków i profesorów. Była to pierwsza placówka redemptorystów, po ich ponownym sprowadzeniu do Polski przez Sługę Bożego o. Bernarda Łubieńskiego, którą utracili w kwietniu 2012 wraz ze śmiercią ostatniego posługującego tam zakonnika o. Władysława Ziobra.
W tak zwanej Wiceprowincji Polskiej Redemptorystów istniały wówczas dwa studentaty: w Tuchowie i Mościskach, które w 1906 zostały przeniesione do Maksymówki. Od 1975 roku Domem nowicjackim jest klasztor w Lubaszowej k. Tuchowa.
W 1909 roku powstała Prowincja Warszawska zakonu i składały się na nią 4 klasztory: w Mościskach, Tuchowie, Krakowie i Maksymówce oraz hospicjum w Warszawie. Obecnie Prowincja warszawska skupia 21 klasztorów. Należą do niej także współbracia pracujący na terenach byłego ZSRR: w Grodnie, Porzeczu, Repli, Wołpie, Ejsmontach i Brzostowicy na Białorusi, w Truskawcu i Mościskach na Ukrainie, w Orenburgu i Kemerowie w Rosji oraz w Pietropawłowsku i Uralsku w Kazachstanie. Polscy redemptoryści prowadzą seminarium dwuobrządkowe w Tuchowie (rzymskokatolickie i greckokatolickie). Zgromadzenie działa także w rycie syromalabarskim, bizantyjskim i koptyjskim.
Przed Soborem Watykańskim II należeli do gr
ona najsurowszych zakonów i zgromadzeń czynnych. Przebywając w domu zakonnym prowadzili niemalże tak surowe życie jak kartuzi. Dzisiaj stanowią jedno z największych zgromadzeń zakonnych w Polsce. Obecnym prowincjałem jest o. dr Janusz Sok. Do najbardziej znanych dzieł zakonu w Polsce należy Radio Maryja założone przez o. Tadeusza Rydzyka. Redemptoryści współtworzą także TV Trwam i Wyższą Szkołę Kultury Społecznej i Medialnej.
Redemptoryści mają także własne wydawnictwo „Homo Dei”. Istnieje ono od 31 marca 1993. Specjalizuje się w szeroko rozumianej literaturze religijnej, kierując ją do szerokiego grona odbiorców ze szczególnym uwzględnieniem duchowieństwa.
W Polsce redemptoryści prowadzą wiele parafii i kościołów filialnych: w Bielsku-Białej, Gliwicach, Paczkowie, Bardzie Śląskim, we Wrocławiu, w Głogowie, Szczecinie, Gdyni, Szczecinku, Elblągu, Braniewie, Toruniu, Warszawie, Osuchowej, Lublinie, Zamościu, Skarżysku-Kamiennej, Krakowie, Tuchowie, Lubaszowej i Łomnicy-Zdroju[4]. Zgromadzenie posiada także kilka domów rekolekcyjnych i kaplic: w Lubaszowej, Wojakowej, Łomnicy-Zdroju, Brzegach, Rowach i Kościelisku.
Zakon prowadzi m.in. rekolekcje parafialne, rodzinne, powołaniowe, dla osób duchownych, dla osób zakonnych, rekolekcje zamknięte w domach rekolekcyjnych. Zgromadzenie prowadzi misje w wielu krajach świata, m.in. w Rosji, Kazachstanie, na Białorusi, Litwie, Ukrainie, w Niemczech, Czechach, Austrii, Brazylii, Kolumbii, Wietnamie, Singapurze, na Wyspach Kanaryjskich, Wyspach Karaibskich, Filipinach, w Kamerunie, a także w niewielkich rejonach USA i Kanady.
